Opis choroby – charakterystyka łamliwości źdźbła zbóż i traw
Łamliwość źdźbła zbóż i traw wywoływana jest przez grzyby z gatunku Oculimacula acuformis i Oculimacula yallundae. Charakterystyczną cechą choroby są podłużne, brunatne nekrozy z jaśniejszym środkiem, które z czasem obejmują całą powierzchnię źdźbła. Porażenie chorobą utrudnia transport wody i składników pokarmowych, co prowadzi przedwczesnego dojrzewania i wylegania zbóż.
Okres i miejsce występowania łamliwości podstawy źdźbła zbóż i traw
Łamliwość źdźbła zbóż rozwija się najintensywniej w temperaturze od 2 do 10°C oraz przy wilgotności powietrza na poziomie 80-90%. Źródłem infekcji są pozostawione na polu resztki pożniwne, a także zainfekowany materiał siewny.
Objawy występowania i szkodliwość łamliwości źdźbła zbóż i traw
Pierwsze objawy choroby zaobserwować można na koleoptylu, a następnie na pochwach liściowych w postaci podłużnych nekroz koloru brunatnego. Wraz z rozwojem choroby plamy zwiększają swoją powierzchnię, obejmując cały obwód źdźbła. Ich barwa zmienia się na bursztynową lub brązową o niewyraźnie zarysowanej granicy. W wyniku porażenia łamliwością podstawy źdźbła dochodzi do uszkodzenia tkanek przewodzących, co powoduje utrudnienie transportu wody i składników pokarmowych. Do pośrednich objawów choroby zaliczyć można przedwczesne dojrzewanie i wyleganie zbóż. Silnie porażone źdźbła zbóż łatwo się urywają przy wyciąganiu z podłoża. W sprzyjających warunkach choroba może doprowadzić do obniżki plonu ziarna nawet do 30%.
Jakie uprawy atakuje łamliwość podstawy źdźbła zbóż i traw?
Sprawca choroby poraża przede wszystkim uprawy pszenicy, pszenżyta, żyta oraz jęczmienia.
Łamliwość źdźbła zbóż i traw – próg szkodliwości
Aby zabieg fungicydowy na łamliwość podstawy źdźbła zbóż i traw był skuteczny, należy go wykonać najpóźniej w momencie, gdy porażone źdźbła będą stanowiły 20–30% (BBCH 30–31).
Zwalczanie łamliwości podstawy źdźbła zbóż i traw
Zwalczanie łamliwości źdźbła zbóż polega na przestrzeganiu takich zasad agrotechniki jak zmianowanie czy zaprawianie ziarna oraz stosowaniu selektywnych środków grzybobójczych.
Skuteczne środki na zwalczanie łamliwości źdźbła zbóż i traw
W zwalczaniu łamliwości podstawy źdźbła na szeroką skalę zastosowanie mają związki z grupy triazoli np. protiokonazol czy spiroksamina.