Zwalczanie chwastów w zbożach w okresie wiosennym – technologia stosowania środków ochrony roślin

01.07.2024

Potrzeba kontroli zachwaszczenia w uprawach, wynika z konkurencyjnego oddziaływania zbędnej roślinności na chronioną uprawę. Chwasty konkurują z roślinami uprawnymi o dostęp do takich czynników plonotwórczych, jak woda, światło i składniki pokarmowe. W obecnej sytuacji coraz częściej występujące niedoborów wody oraz wysokie ceny nawozów sprawiają, że problem zachwaszczenia nabiera szczególnego znaczenia.

Zwalczanie chwastów w zbożach – kryteria wyboru środków ochrony roślin

W przypadku uprawy zbóż ozimych chemiczną ochronę mamy stosować terminie jesiennym i wiosennym. Warunki pogodowe w okresie wegetacyjnym często sprawiają, że konieczne jest wykonanie zabiegu herbicydowego wiosną, nawet w przypadku gdy przeprowadziliśmy zabieg zwalczający chwasty jesienią. Kryterium przesądzającym o wykonaniu oprysku powinna być lustracja plantacji. Dopiero ustalenie liczby chwastów na 1 m2 powierzchni uprawy, czyli oszacowanie ekonomicznych progów szkodliwości jest podstawą do zastosowania herbicydu. Z kolei o skuteczności i efektywności zabiegu zadecyduje dobór odpowiedniego środka, jak również technika wykonania zabiegu. 

Jak wybierać herbicydy do zwalczania chwastów w zbożach?

Decydując się na wybór określonego środka, najczęściej bierzemy pod uwagę takie parametry, jak: 

• możliwie szerokie spektrum zwalczanych chwastów,
• jak najszerszy zakres faz rozwojowych zarówno roślin uprawnych, jak i zbędnej roślinności,
• odpowiednia formulacja, pozwalająca na bezpieczne oraz wygodne przygotowanie cieczy roboczej,
• warunki uprawy roślin następczych. 

Trzeba też zwrócić uwagę na warunki mieszania danego preparatu z innymi agrochemikaliami, gdyż w wielu przypadkach tworzenie nieprzebadanych wcześniej mieszanek zbiornikowych może na skutek różnych reakcji prowadzić do niepowodzenia zabiegu. W przypadku preparatów będących gotową mieszaniną kilku substancji z jednej strony poszerzamy spektrum zwalczanych chwastów, a z drugiej – eliminujemy ryzyko problemów związanych z tworzeniem własnych kompozycji. Należy przy tym pamiętać, że stosowanie środków ochrony roślin w sposób odbiegający od zaleceń etykiety preparatu (np. wykonywanie zabiegów niesprawdzonymi mieszaninami) oprócz obniżenia efektywności zabiegu zwalczania chwastów, z reguły wyklucza także możliwość reklamacji środka ze względu na jego nieskuteczność. 

Szerokość stref buforowych w stosowaniu środków ochrony roślin

Kolejnym parametrem oceny przydatności preparatu w danych warunkach jest szerokość stref buforowych. Określa ona odległości powierzchni opryskiwanej od obiektów wrażliwych, takich jak wody powierzchniowe oraz tereny nieużytkowane rolniczo. Do 2014 r. parametr ten miał w naszym kraju wartość stałą, wynoszącą 20 m, natomiast obecnie ma on wartość indywidualnie określoną w etykietach preparatów. Oczywiście im szerokość strefy jest mniejsza, tym szerszy otrzymamy zakres powierzchni mogącej być bezpiecznie chronioną. Wreszcie kluczowym czynnikiem dotyczącym stref buforowych jest możliwość zmniejszenia jej szerokości w przypadku zastosowania technik aplikacji ograniczających znoszenie oprysku.

Czy jeden środek może spełnić wszystkie te warunki?

Przykładem herbicydu do zastosowania w celu wiosennego powschodowego zwalczania chwastów dwuliściennych w zbożach jarych i ozimych jest Flame Duo 354 SG. Mając na uwadze omówione warunki, jakie powinien spełniać właściwie dobrany herbicyd, spróbujmy dokonać oceny przydatności tego środka. 

Flame Duo 354 SG to preparat dwuskładnikowy (florasuram + tribenuron metylowy), co gwarantuje zwalczanie szerokiego spektrum chwastów w zbożach w szerokim oknie aplikacji (aż do liścia flagowego). Środek w dawce referencyjnej 40–60 g/ha skutecznie zwalcza popularne chwasty, takie jak: 

• chaber bławatek, 
• fiołek polny, 
• gorczyca polna, 
• gwiazdnica pospolita, 
• komosa biała, 
• mak polny, 
• maruna bezwonna, 
• przytulia czepna, 
• przetacznik perski, 
• rumianek,
• tasznik pospolity,
• jasnota purpurowa (średniowrażliwa).

Preparat dwuskładnikowy łączący w sobie dwie substancje aktywne z zasady podnosi skuteczność zabiegu zwalczania chwastów w zbożach. Może być też tańszy niż mieszanina sporządzona we własnym zakresie, a z pewnością pozwoli nam uniknąć kłopotów związanych z możliwymi reakcjami poszczególnych składników podczas mieszania. Bezproblemowemu sporządzaniu cieczy roboczej sprzyja formulacja SG, czyli postać granul rozpuszczalnych w wodzie. Nie pozostawia ona osadu w zbiorniku, a do tego jest bezpieczniejsza niż formulacje proszkowe SP. 

Stosowanie Flame Duo 354 SG w zwalczaniu chwastów w zbożach

Możliwość stosowania w niższych temperaturach (8–10°C), a także niewykazywanie efektu fitotoksyczności (a zatem dobra kondycja chronionych roślin po zabiegu) i zalegania w glebie to kolejne zalety omawianego produktu. Niewątpliwym atutem Flame Duo 354 jest bezpieczeństwo roślin następczych, takich jak zboża, rzepak ozimy lub bobik. Niezaprzeczalną zaletą preparatu Flame Duo 354 SG jest także niewielka strefa buforowa od terenów nieużytkowanych rolniczo. Wynosi zaledwie 5 m i można ją zredukować do 1 m, czyli najmniejszej możliwej odległości, przy zastosowaniu technik redukujących o 90% znoszenie cieczy użytkowej podczas zabiegu. Z kolei strefa ochronna od zbiorników i cieków wodnych to zaledwie 1 m.